7 نکته مهم برای مراقبت از گیاهان در فصل پاییز

گیاهان آپارتمانی برخلاف گیاهان زراعی در فصل پاییز و زمستان از بین نمی روند. اما با تغییر فصل، تغییر طول روز و سرد شدن هوا، نحوه مراقبت از آن ها تغییر می کند. در صورتی که نکات مراقبت گیاهان در پاییز را رعایت کنید، گیاهان شما فصل سرما را به سلامت سپری می کنند. در غیر این صورت احتمال پوسیدگی و خرابی گیاه وجود دارد.

در فصل بهار و تابستان گیاهان با سرعت رشد کرده و تکثیر پیدا می کنند. ولی با شروع فصل پاییز رشد گیاهان کند شده و حتی در بسیاری از گیاهان رشد متوقف می شود. در این شرایط برخی از اصطلاح “به خواب رفتن گیاه” استفاده می کنند. مراقبت گیاهان در پاییز سخت تر از سایر فصل ها نیست. فقط چند نکته مهم وجود دارد که باید به آن ها توجه کنید.
در این مطلب قصد داریم نکات مهم مراقبت گیاهان در پاییز و زمستان را توضیح دهیم. نکاتی که در ادامه توضیح می دهیم، برای نگهداری انواع گل های آپارتمان از جمله گیاهان رونده، بونسای، کاج ها و… کاربرد دارند.

نکات مراقبت گیاهان در پاییز

1- آبیاری در زمستان کاهش پیدا می کند!

اکثر گیاهان در فصل سرما نسبت به 6 ماه اول سال به آب کم تری نیاز دارند. از آنجایی که در پاییز و زمستان نور کم تر است، خاک دیرتر خشک می شود. همچنین به دلیل اینکه گیاه در وضعیت استراحت است، به آب کم تری نیاز دارد. در فصل سرما، با آبیاری زیاد گیاهان باعث پوسیدگی ریشه گیاه می شوید. آبیاری بهینه گیاهان در پاییز و زمستان باعث می شود که ریشه گیاه دچار بیماری های قارچی نشود. همچنین کاهش میزان آبیاری در پاییز باعث می شود مقاومت گیاه نسبت به سرما افزایش پیدا کند.

برای اینکه بهترین زمان آبیاری گیاه را تشخیص دهید، سیخ چوبی را در خاک فرو کنید و چند لحظه نگه دارید. سپس سیخ چوبی را خارج کرده و رطوبت آن را بررسی کنید. اگر خاک کاملا خشک بود، وقت آبیاری رسیده است. همچنین حجم آبی که در 6 ماهه دوم به گیاه می دهید باید کم تر باشد؛ به عبارتی گیاه را سیراب نکنید.
اگر تشخیص زمان آبیاری گیاهان برایتان سخت است، از یک فرد با تجربه بپرسید که هر یک از گیاهان را هر چند وقت یکبار باید آبیاری کنید. بازه های آبیاری هر گیاه را یادداشت کرده و روی گلدان بچسبانید. با مشخص بودن تاریخ های آبیاری هر گیاه، زمان آبیاری را خواهید دانست.

2- کوددهی در پاییز و زمستان ممنوع است!

فصل پاییز و زمستان شرایط نوری و دمایی مناسبی برای رشد گیاه ندارند؛ بنابراین کوددهی در این فصل ها نفعی برای گیاهان نخواهد داشت. در این بازه چند ماهه گیاه خود را برای استراحت و خواب آماده می کند و در این دوره رشد چندانی ندارد. در گیاهانی که حساس تر هستند قطع کود باید به مرور انجام شود. قطع تدریجی کود باعث می شود که گیاهان حساس دچار شوک تغییر فصل نشوند. برای این منظور اواخر تابستان کوددهی را رفته رفته به حداقل برسانید و با شروع پاییز کوددهی را متوقف کنید.
کودی که در اواخر تابستان به گیاهان اعمال می کنید اهمیت زیادی دارد. این کود ذخیره زمستانی گیاه محسوب می شود. در واقع با کوددهی در اواخر تابستان شما فقط بنیه گیاه را قوی می کنید و برای رشد گیاه کوددهی انجام نمی دهید. با تقویت بنیه گیاه، در فصل رشد بعدی گیاهانی سرسبز خواهید داشت. در این بازه استفاده از کود پتاسیم که به مقاومت گیاهان در زمستان کمک می کند کاربردی است. در ماه های آخر تابستان بهتر است از کود نیتروژنی و کود فسفری که باعث رشد گیاه و رشد ریشه می شوند استفاده نکنید.

3- برای مراقبت گیاهان در پاییز به نور دریافتی گیاه توجه کنید.

با شروع پاییز شب ها طولانی تر و روزها کوتاه تر می شوند؛ در نتیجه تعداد ساعات تابش نور خورشید کم تر می شود. برای جبران این کمبود باید گیاهان در موقعیتی قرار بگیرند که از تابش نور خورشید بیش ترین بهره را ببرند. اگر منزلتان نورگیر نیست، باید حتما از نور مصنوعی در محل گیاهان استفاده کنید تا نور مناسبی دریافت کنند.
بهترین حالت قرار گیری گیاهان برای دریافت نور این است که میزی را در نزدیکی پنجره قرار دهید و گیاهان را بر روی میز بچینید. با این کار گیاهان هم از سرمای پشت پنجره در امان می مانند و هم نور کافی دریافت می کنند. گیاهان معمولا در نتیجه نور کم، به سمت نور خم می شوند؛ بنابراین هر چند وقت یک بار گلدان را بچرخانید تا قسمت های پشتی گیاه هم نور دریافت کند و گیاه بدفرم و کج نشود.

4- کاشت، تعویض گلدان و تعویض خاک را متوقف کنید.

خاک گلدان باید حتما سالی یک یا دو بار با خاک جدید و مرغوب تعویض شود. بهترین زمان برای تعویض گلدان اوایل بهار و اواخر زمستان است. در این بازه اگر دیدید که گلدان برای گیاه شما کوچک شده است، باید گلدان را تعویض کنید. یا اینکه اگر گیاه امکان تکثیر دارد، مقداری از قلمه را در گلدان جدید بکارید. اما همه این کارها حتما باید در نیمه اول سال انجام شوند؛ چرا که تعویض گلدان باعث تحریک و رشد جدید گیاه می شود.
در فصل پاییز و زمستان گیاهان در فاز استراحت هستند و تغییر خاک ممکن است بر رشدشان تاثیر بگذارد. عدم تعویض خاک باعث می شود که گیاه راحت تر وارد فاز خواب شود. اما اگر به دلایلی مثل شکستن گلدان، خشک شدن گل یا کم بودن خاک گلدان مجبور به کاشت گل یا تعویض خاک شدید، با مراقبت کامل این کار را انجام دهید تا کم ترین شوک به گیاه وارد شود.

5- برای مراقبت گیاهان در پاییز رطوبت را تنظیم کنید.

در فصل پاییز رطوبت هوا به دلیل استفاده از سیستم گرمایشی، نسبت به سایر فصول کمتر است. خشک بودن و سرد بودن هوا باعث خشک شدن گیاهان می شود. برای حفظ شادابی گیاهان در پاییز باید رطوبت کافی برای گیاهان فراهم شود. از قرار دادن گیاهان در نزدیکی رادیاتور یا هواکش خودداری کنید؛ چرا که این محیط ها باعث خشک شدن بیش تر خاک و برگ ها می شوند. اگر در مناطق سرد و خشک زندگی می کنید بهتر است در فصل پاییز برای سلامت خودتان و گیاهانتان از دستگاه بخور استفاده کنید تا رطوبت در منزلتان جریان داشته باشد. همچنین می توانید گهگاهی از فاصله زیاد آب را به برگ های گیاه اسپری کنید. در مه پاشی آب را از فاصله 40-30 سانتی متری روی گیاه می پاشیم.

6- نیازی به هرس کردن گیاهان در پاییز نیست.

برگ های گیاهان آپارتمانی منبع تغذیه ای مهم برای گیاه محسوب می شوند و تا زمانی که زنده هستند می توانند به گیاه برای مقابله با زمستان کمک کنند. برگ ها همچنین تاثیر برودت های ناگهانی هوا را به حداقل می رسانند؛ یعنی از گیاه در برابر سرما و یخبندان حفاظت می کنند. بنابراین بهتر است با نزدیک شدن به فصل پاییز، از هرس کردن گیاهان خودداری کنید. بهترین زمان برای هرس کردن گیاهان و درختچه ها اواخر زمستان و اوایل بهار (ابتدای فصل رشد) است.
در صورتی که در اوایل فصل رشد برگ و شاخه های گیاه را هرس کنید، برگ های مرده حذف می شوند و رشد گیاه افزایش پیدا می کند. از آنجایی که دوست نداریم گیاهمان در پاییز و زمستان رشد کند، در این فصول هرس کردن را متوقف می کنیم. اگر به هر دلیلی مجبور به هرس کردن گیاه یا قلمه زدن هستید، این کار را در دمای 25-18 درجه انجام داده و در دوران برودت هوا از هرس کردن گیاه بپرهیزید.

7- دمای محیط داخلی را تنظیم کنید.

با اینکه دمای ایده ال برای هر گیاهی متفاوت است اما بیش تر گیاهان در محدوده 24-18 درجه سانتی گراد سالم می مانند و خشک نمی شوند. سعی کنید دمای خانه را همیشه در همین محدوده نگه دارید. اگر بتوانید شب ها دمای محیط را کمی کاهش دهید بسیار ایده آل است. البته نیاز به این نیست که وسواس به خرج دهید. همین که دما کمتر از 18 درجه و بیش تر از 24 درجه نباشد عالی است.
گیاه را در جایی قرار دهید که دما در آن قسمت ثابت است و گیاه تحت تاثیر اختلاف دمای بیرون از خانه نیست. اگر در طول سال گیاهانتان را در تراس نگه داری می کردید، وقت آن است که آن ها را به فضای مناسبی داخل منزل منتقل کنید. همانطور که دمای پایین گیاهان را خشک می کند، دمای بالا هم اصلا مناسب گیاهان نیست. گیاهان را به هیچ وجه در کنار شومینه و شوفاژ قرار ندهید.
گیاهانی که به دمای پایین تر نیاز دارند و نسبت به سرما مقاومند (مثل کاکتوس)، به آب کم تری نیاز پیدا می کنند؛ یعنی میزان آبیاری این گیاهان در پاییز و زمستان کمتر است.

سایر نکات مراقبت گیاهان در پاییز

از دیگر نکات مهم برای مراقبت گیاهان در پاییز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گیاهان در فصل پاییز حساس تر بوده و سریع تر با بیماری ها درگیر می شوند. بنابراین بهتر است در انتهای تابستان و قبل از شروع فصل استراحت گیاهان، به آن ها سم قارچ کش بزنید.
• گیاهانی که در دمای پایین نگهداری می شوند به آب کمتری نیاز دارند. در فصل زمستان از آبیاری بیش از حد گیاهان خودداری نمایید.
• گیاهانی که در فضای باز کاشته و نگهداری شده اند، در زمستان خشک می شوند، اما ریشه این گیاهان زنده است. با اتمام خواب زمستانی و شروع بهار، گیاه مجددا رشد می کند.
• در صورتی که حشراتی را اطراف گیاهان دیدید، به سرعت آن ها را دفع کنید.
• گردو غبار منافذ گیاه را می بندند و گیاه در جذب نور دچار مشکل می شود. از آنجایی که میزان گرد و غبار در 6 ماه دوم سال به دلیل خشکی هوا زیاد است، توصیه می شود که گیاهان را هر از چند گاهی تمیز کنید. برای این کار یک پارچه نرم یا اسفنج مرطوب برداشته و برگ ها را به آرامی تمیز کنید. این کار را با حوصله و دقت انجام دهید تا به گیاه آسیبی وارد نشود.
• در صورت امکان گیاه را به پنجره نزدیک کنید اما روی پنجره قرار ندهید. برای این منظور می توانید میزی را در نزدیکی پنجره قرار دهید و گل ها را روی میز بچینید.
• از دست دادن برگ در پاییز و زمستان طبیعی است. از آنجایی که گیاه در فصل سرما با کمبود نور و موادغذایی مواجه است، در نتیجه برخی از برگ هایش را از دست می دهد. با شروع بهار برگ های جدید جایگزین خواهند شد. البته باید بررسی کنید که میزان ریزش طبیعی باشد و ریزش برگ ها به علت بیماری نباشد.