
همه چیز درباره کود گرانوله: ویژگی ها، مزایا و کاربردهای آن در کشاورزی
در دنیای کشاورزی مدرن، استفاده از کودهای مناسب و مؤثر برای افزایش بهره وری و کیفیت محصولات امری ضروری است. کودهای کشاورزی به اشکال مختلفی از جمله کریستاله، مایع، گرانوله و پودری تولید و عرضه می شوند. هر یک از فرم های کود، مزایا و معایب خود را دارند. یکی از انواع پرطرفدار کودها، کود گرانوله است که به دلیل ویژگی های خاصش، در کشاورزی جایگاه ویژه ای دارد.
در این مطلب به بررسی همه جانبه کود گرانوله و مزایای این نوع کود می پردازیم. همچنین، نکات مهمی درباره نحوه استفاده بهینه از این کود ارائه می دهیم. با ما همراه باشید.
معرفی کود گرانوله
کودها جزو جدایی ناپذیر و ضروری در کشاورزی و باغبانی هستند که به بهبود کیفیت و افزایش عملکرد محصولات کمک می کنند. در یک دسته بندی کلی کودهای کشاورزی را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
- کود شیمیایی: کودهای شیمیایی شامل ترکیبات شیمیایی مصنوعی هستند که به سرعت در خاک حل می شوند. این کودها ریزمغذی ها و درشت مغذی های مورد نیاز گیاهان را تامین می کنند.
- کود آلی: این کودها از منابع طبیعی مانند فضولات دامی، کمپوست و بقایای گیاهی تولید می شوند. کودهای آلی به بهبود ساختار خاک و افزایش فعالیت میکروبی کمک می کنند.
هر دو نوع کود (یعنی کود آلی و شیمیایی) را می توان به شکل گرانوله عرضه کرد. کودهای گرانوله به صورت دانه های کوچک و گرد تولید می شوند. این نوع کود از پرکاربردترین و مؤثرترین انواع کود در کشاورزی است. دانه های کود گرانوله دارای اندازه و شکل تقریبا یکسانی هستند. این دانه ها به راحتی در خاک پخش شده و به تدریج حل می شوند؛ به این ترتیب تأثیر پایدار و مداومی بر روی گیاهان دارند.

کودهای گرانوله می توانند حاوی ترکیبات نیتروژنی، فسفاته، پتاسه و… باشند. برای مثال کود سولفات آمونیوم که تامین کننده نیتروژن و گوگرد مورد نیاز درختان است، می تواند به شکل گرانوله تولید شود. به عبارتی کارخانه های تولید کننده کودها، می توانند هر یک از عناصر غذایی مورد نیاز درختان را به شکل کود گرانوله عرضه نمایند.
مزایای استفاده از کود گرانوله در کشاورزی
کود گرانوله به عنوان یکی از پرطرفدارترین انواع کودها در کشاورزی، دارای مزایای متعددی است. در ادامه به بررسی این مزایا می پردازیم:
- آزادسازی تدریجی: آزادسازی تدریجی مواد مغذی، باعث می شود تا گیاهان به طور مداوم از مواد مغذی بهره مند شوند. این امر باعث افزایش عملکرد محصولات می شود.
- فرمولاسیون متنوع: کودهای گرانوله می توانند شامل انواع مختلفی از مواد مغذی (نیتروژن، فسفر، پتاسیم و …) باشند.
- پایداری در برابر باران: به دلیل ساختار متراکم کودهای گرانوله، خطر نشت و آبشویی مواد غذایی در اثر بارش باران کاهش می یابد. این ویژگی باعث می شود که مواد مغذی به طور مؤثرتری در خاک باقی بمانند و در دسترس گیاهان قرار بگیرند. همین موضوع هزینه های کوددهی را تا حد زیادی کاهش می دهد.
- حمل و نقل و پخش آسان: کودهای گرانوله قابلیت حمل و نقل بالایی دارند و می توان آن ها را به راحتی با ماشین آلات کشاورزی یا به صورت دستی در زمین پخش کرد. این ویژگی به کشاورزان اجازه می دهد تا به طور سریع و آسان از این نوع کود استفاده کنند.
- امکان ترکیب با سایر کودها: کودهای گرانوله مختلف را می توان به صورت همزمان به خاک اعمال کرد. همچنین این کودها با سایر فرم های کود (مثل کود کریستاله، پودری و…) قابل ترکیب شدن هستند.
- کاهش خطر سوختگی ریشه: آزادسازی تدریجی مواد مغذی در کود گرانوله، خطر سوختگی ریشه گیاهان را کاهش می دهد.
- دوستدار محیط زیست: به دلیل آزادسازی تدریجی مواد مغذی، خطر آلودگی منابع آب و خاک به حداقل می رسد. این موضوع باعث کاهش آلودگی محیط زیست می شود.
- بهبود ساختار خاک: کودهای گرانوله در دسته کودهای آهسته رهش قرار می گیرند. آزادسازی تدریجی مواد غذایی به بهبود ساختار خاک کمک می کند. این کودها باعث بالا رفتن میزان هوادهی در خاک و سهولت در جذب آب می شوند.
ویژگی های کلیدی کود گرانوله، این نوع کود را به یکی از گزینه های محبوب در کشاورزی تبدیل کرده است.

روش های کوددهی با کود گرانوله
کوددهی با کود گرانوله می تواند به چندین روش مختلف انجام شود:
- کوددهی سطحی: در این روش، کود گرانوله را به صورت یکنواخت بر روی سطح خاک پخش می کنند. این روش بسیار آسان و سریع است. در طول فصل رشد گیاه معمولا از این روش کوددهی استفاده می شود. بعد از کوددهی به روش سطحی، برای حل شدن کود و نفوذ آن به خاک نیاز به آبیاری زمین داریم.
- کوددهی عمقی: در کوددهی به روش عمقی (کوددهی به روش چالکود)، کود را در عمق خاک و در نزدیکی ریشه قرار می دهند. در این روش آبشویی مواد غذایی به حداقل می رسد و دسترسی درخت به مواد مغذی بیش تر می شود. این روش کوددهی مناسب کوددهی زمستانه می باشد.
- کوددهی مخلوط با خاک: این روش کوددهی در مرحله کاشت نهال انجام می شود. در این روش کود گرانوله را با خاک مخلوط می کنند تا نفوذ کود به ریشه گیاه سریع تر باشد. این روش کوددهی باعث بهبود ساختار خاک و پخش یکنواخت مواد مغذی می شود.
انتخاب روش مناسب برای کوددهی به نوع گیاه، شرایط خاک و تجهیزات موجود بستگی دارد. هر یک از این روش ها می تواند تأثیر زیادی بر رشد و عملکرد گیاهان داشته باشند. مشاوره با کارشناسان کشاورزی می تواند در انتخاب بهترین روش کوددهی کمک کند.

میزان مصرف کود گرانوله
کوددهی گیاهان و درختان، باید به میزان مورد نیاز باشد. کوددهی بیش از حد به گیاه و محیط زیست آسیب می زند و کوددهی کم، به رشد گیاه کمک چندانی نمی کند. میزان مصرف کود گرانوله به چند عامل بستگی دارد. مهم ترین این عوامل نوع گیاه، سن گیاه، بافت خاک، نیازهای خاک و شرایط محیطی هستند. گیاهان زراعی مثل گندم و جو، معمولا نیاز بیش تری به کوددهی دارند. سبزیجات و میوه ها در رده دوم قرار می گیرند. گیاهان زینتی نسبت به دو دسته قبلی، به مقدار کود کمتری نیاز دارند.
بهترین راه برای تعیین میزان دقیق مصرف کودهای گرانوله، آزمایش خاک می باشد. آزمایش خاک گزارش کاملی از وضعیت خاک ارائه می دهد. با این گزارش می توانید برنامه کوددهی تعیین کرده و برای هر دوره، مقدار مصرف کود را مشخص نمایید. در نتایج آزمایش خاک، میزان هر عنصر در خاک مشخص می شود. همچنین در این اندازه گیری، pH خاک و میزان اسیدی یا قلیایی بودن خاک اعلام می گردد.

زمان مصرف کود گرانوله
همانطور که توضیح دادیم، انواع عناصر و کودهای ماکرو و میکرو می توانند به فرم گرانوله تولید شوند. زمان مناسب کوددهی، به نوع کود، نوع گیاه و مرحله رشد گیاه بستگی دارد. به طور کلی کوددهی به گیاهان قبل از کاشت، در زمان رشد گیاه و بعد از برداشت محصول انجام می شود.
قبل از کاشت گیاه و یا قبل از شروع فصل رشد درختان، کوددهی به منظور آماده سازی خاک برای تامین مواد مغذی اولیه انجام می گیرد. می توان کود گرانوله یا کریستاله را در این دوره به خاک اضافه کرد. این کار به بهبود ساختار خاک و افزایش حاصل خیزی آن کمک می کند.
در مراحل مختلف رشد گیاه، به ویژه در زمان های کلیدی مانند گلدهی یا میوه دهی، می توان کود گرانوله را به خاک اضافه کرد. در برخی موارد، افزودن کود گرانوله پس از برداشت نیز می تواند به بهبود کیفیت خاک و آماده سازی آن برای فصل بعد کمک کند.