علت پوکی مغز گردو چیست؟ چطور از این مشکل جلوگیری کنیم؟

پوکی مغز گردو یکی از مشکلات شایع در کشاورزی این محصول ارزشمند است. گاهی پوک شدن مغز گردو مربوط به درصد کمی از محصولات باغ است. اما گاهی پیش می آید که درصد قابل توجهی از محصول، پوک یا سیاه باشند. عوامل مختلفی از جمله کمبود مواد مغذی، آفات و… می توانند در این موضوع نقش داشته باشند.

در این مطلب به بررسی علت های پوکی مغز گردو و راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از این مشکل می پردازیم. با ما همراه باشید تا به نکات کلیدی و راه حل های عملی دست یابید.

مقدمه ای بر پوکی مغز گردو

ممکن است بعد از باز کردن گردو، متوجه شوید که گردو مغز ندارد یا اینکه مغزش مرغوب نیست؛ در صورتی که ظاهر سالمی داشته است. این موضوع در حجم خیلی کم قابل چشم پوشی است. اما وقتی تعداد گردوهای پوک زیاد می شوند، نشان دهنده وجود مشکل یا کمبودی در درختان گردو است.

گردو به عنوان یک منبع غذایی مهم در کشور ما و سایر کشورها شناخته می شود. این محصول سرشار از پروتئین، ویتامین ها و چربی های سالم است. پرورش درختان گردو و بالابردن کیفیت این محصول، تاثیر زیادی در اقتصاد کشاورزی خواهد داشت. همانطور که وجود مشکل در مغز گردو، باعث کاهش درآمد باغدار می شود و ضررهای بالایی به بار می آورد.

پوکی گردو درجات مختلفی دارد. در برخی گردوها ممکن است کیفیت مغز گردو کاهش پیدا کند اما همچنان گردو قابل خوردن باشد. اما در برخی میزان پوک بودن بیش تر است؛ تا جایی که عملا مغز گردو نداریم. برای تشخیص پوک بودن گردو، حتما باید مغز گردو باز شود. اما افراد با یک راهکار تقریبی، می توانند هنگام خرید گردوهای سالم را جدا کنند. برای تشخیص پوک نبودن گردو، باید آن را کف دست نگه دارید و با توجه به میانگین وزنی، تشخیص دهید که گردو مغز پری دارد یا خیر.

برای جلوگیری از مشکل پوکی مغز گردو، باید عوامل پدیدآورنده آن را درک کرده و اقدامات لازم جهت مدیریت صحیح درختان را انجام دهید. به این ترتیب از پوچ شدن میوه گردو جلوگیری خواهید کرد.

دلایل پوک شدن مغز گردو

پوکی مغز گردو می تواند به دلایل متعددی رخ دهد. مهم ترین این عوامل عبارتند از:

• شرایط آب و هوایی نامساعد: نوسانات دما، به ویژه سرمای ناگهانی در زمان گلدهی، می تواند باعث آسیب به مغز گردو و کاهش کیفیت آن شود. همچنین، رطوبت کم یا رطوبت بالا نیز بر رشد و توسعه مغز تأثیر منفی می گذارد.
• کمبود مواد مغذی: عدم تأمین مواد مغذی ضروری مانند نیتروژن، پتاسیم، کلسیم و… می تواند باعث ضعف ساختار گردو و پوک شدن مغز آن شود. خاک فقیر یا عدم استفاده از کودهای مناسب، می تواند این مشکل را تشدید کند.
• آفات و بیماری ها: حمله آفاتی مانند کرم گردو و بیماری هایی نظیر کپک پودری، می تواند به تخریب بافت مغز و کاهش کیفیت آن بیانجامد.
• مدیریت نادرست باغ: آبیاری نامناسب، عدم هرس صحیح و عدم رعایت فاصله مناسب بین درختان می تواند بر سلامت درختان و کیفیت مغز گردو تأثیر منفی بگذارد.
• استرس های محیطی: استرس های ناشی از تغییرات ناگهانی در شرایط محیطی (مانند خشکی یا آبیاری بیش از حد) بر کیفیت مغز گردو تاثیر می گذارند.
• سن درخت: درختان مسن معمولا در برابر بیماری و آفات آسیب پذیرترند و این موضوع ممکن است به پوچ شدن مغز گردو بینجامد.
• نژاد گردو: برخی ارقام گردو به طور طبیعی عملکرد ضعیف تری دارند و پوکی مغز گردو در آن ها طبیعی است. هنگام خرید نهال گردو، باید مطمئن شوید که رقم خریداری شده باکیفیت بوده و مناسب اقلیم شما است.

روش های پیشگیری از پوکی مغز گردو

با توجه به توضیحاتی که درباره دلایل پوک شدن گردو ارائه شد، در این قسمت توضیحاتی راجع به راهکارهای مقابله و پیشگیری از این مشکل ارائه می دهیم.

• انتخاب ارقام مناسب گردو: برخی ارقام گردو، بیش تر مستعد پوک شدن هستند. هنگام خرید نهال، مطمئن شوید که رقم خریداری شده مناسب است و در اقلیم و موقعیت جغرافیایی شما خوب به بار می آید. در ارقامی که به بیماری ها و آفات مقاوم هستند، خطر پوکی مغز گردو کمتر است.
• تهویه مناسب بین درختان: رعایت فاصله مناسب بین درختان، به تهویه بهتر و کاهش رقابت برای منابع کمک می کند که در نهایت بر کیفیت مغز تأثیر مثبت می گذارد. هرس درختان بالغ، یک راهکار مناسب برای افزایش تهویه فضای باغ می باشد. هرس صحیح درختان نه تنها به تهویه مناسب درخت کمک می کند، بلکه به توزیع بهتر نور و مواد مغذی در درخت منجر می شود. وقتی شاخه های اضافی درخت حذف می شوند، انرژی صرف شاخه های اصلی و میوه ها شده و محصول باکیفیت تری به بار می آید.
• آبیاری مناسب: کمبود آب یا آبیاری بیش از حد، به درختان آسیب می زند. آبیاری منظم و متناسب با نیاز درختان گردو (به ویژه در دوره های رشد، گلدهی و دوران تشکیل مغز) از استرس آبی جلوگیری کرده و به توسعه بهتر مغز کمک می کند. بهترین روش آبیاری، آبیاری قطره ای می باشد.
• محافظت در برابر سرما: اقلیم مناسب برای رشد گردو، آب و هوای سرد و کوهستانی است. اما گاهی سرمای زمستان در این مناطق به حدی می رسد که باعث سرمازدگی درختان می شود. یخبندان دیررس بهاره نیز می تواند به گل های درخت آسیب زده و باعث ریزش یا کاهش کیفیت محصول شود. استفاده از پوشش های محافظ در برابر سرما و باد، به ویژه در زمان های حساس، می تواند از آسیب به مغز گردو جلوگیری کند. گاهی اوقات در روزهای بسیار سرد سال، کشاورزان فضای باغ را با روشن کردن آتش در قسمت های مختلف باغ مدیریت می کنند.
• کنترل آفات و بیماری ها: استفاده از روش های کشاورزی پایدار و کنترل بیولوژیک برای مدیریت آفات و بیماری ها، می تواند به حفظ سلامت درختان و مغز گردو کمک کند. آفاتی مثل شته و کنه باعث ضعف درخت می شوند. همچنین بیماری های قارچی می توانند به بخش های مختلف درخت آسیب زده و کیفیت میوه را کاهش دهند. در صورت نیاز، استفاده از سموم و قارچ کش های مناسب به منظور جلوگیری از فعالیت عوامل آسیب زا، توصیه می شود.

بررسی منظم درختان برای شناسایی زودهنگام نشانه های بیماری یا کمبود و اقدام سریع برای درمان آن ها، بسیار مهم است.

اهمیت تغذیه مناسب برای پرمغز شدن گردو

درختان برای اینکه عملکرد مطلوبی داشته باشند، نیاز به تغذیه مناسب دارند. مواد غذایی مورد نیاز درختان از جمله درخت گردو، به دو دسته عناصر میکرو و ماکرو تقسیم می شوند. تمام این عناصر باید به اندازه کافی در اختیار درخت باشند، تا درخت به بهترین شکل رشد کند. در بین همه عناصر، سه عنصر جزو پرمصرف ترین کودها برای درختان هستند؛ این عناصر شامل نیتروژن، پتاسیم و فسفر می باشند.

تامین مواد غذایی درخت از طریق کوددهی انجام می شود. با این وجود کودها تنها باید به میزان نیاز درختان مصرف شوند. کوددهی بیش از حد و کوددهی کم، هر دو برای سلامت درخت مضر هستند. برای تشخیص نیاز درختان، باید آزمایش خاک انجام شود. همه ساله قبل از شروع فصل رشد، آزمایش خاک انجام دهید تا شرایط خاک و درختان به طور کامل مشخص شود. بر اساس نتایج آزمایش، می توانید شرایط خاک را بهبود دهید و نیازهای غذایی درخت را طی یک برنامه کوددهی منظم، تامین نمایید.

ما قبلا در مقاله ای، کودهای لازم برای گردو را معرفی کرده ایم. در بین عناصر غذایی مختلف، کمبود عناصری مثل آهن، پتاسیم، بور و روی، بیش از هر عنصر دیگری، باعث کاهش کیفیت مغز گردو می شود. البته استفاده از کود نیتروژنه، کودهای کلسیم دار و… نیز در زمان مناسب ضرورت دارد.

از کارشناسان کمک بگیرید.

برای تشخیص دقیق تر دلایل پوکی مغز گردو، بهتر است به کارشناسان کشاورزی و یا کشاورزان محلی باتجربه مراجعه نمایید. این افراد با تجربه و دانش خود می توانند عوامل مؤثر را شناسایی کرده و راهکارهای مناسبی را برای بهبود وضعیت درختان گردو ارائه دهند. همچنین، مشاوره با متخصصان به کشاورزان کمک می کند تا با استفاده از تکنیک های به روز و مدیریت صحیح، کیفیت محصولات خود را افزایش دهند و از بروز مشکلات مشابه در آینده جلوگیری کنند.