بایدها و نبایدهای نگهداری از کود های شیمیایی کشاورزی
با توجه به نقش اساسی کودها در تأمین مواد مغذی ضروری برای گیاهان، آگاهی از بایدها و نبایدهای نگهداری آن ها به کشاورزان کمک می کند تا از این منابع با ارزش به صورت بهینه استفاده کنند. در این مطلب نکات مهمی برای حفظ کیفیت کودها و نگهداری از کود های شیمیایی کشاورزی ارائه می دهیم. با ما همراه باشید.
اهمیت نگهداری صحیح از کود های شیمیایی
کودهای شیمیایی ترکیبات مصنوعی هستند که به منظور تأمین مواد مغذی مورد نیاز گیاهان، به خاک یا آب اضافه می شوند. این کودها شامل عناصر کلیدی مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم و سایر ریزمغذی ها و درشت مغذی های مورد نیاز گیاهان هستند. قبلا در مقاله ای به معرفی کودهای شیمیایی پرداخته ایم و کودهای حیوانی و شیمیایی را با یکدیگر مقایسه کرده ایم. کودهای شیمیایی در اشکال جامد و مایع عرضه می شوند و کشاورزان بسته به نوع محصول و شرایطشان، یکی از اشکال کود را انتخاب می کنند.
یکی از نکات مهم در استفاده از کودهای شیمیایی، نحوه حمل و نقل و نگهداری این کودها است. نگهداری از کود شیمیایی از چند جهت اهمیت دارد:
- حفظ کیفیت و کارایی: نگهداری صحیح از کودها به حفظ کیفیت و پایداری مواد مغذی کمک می کند. این امر باعث می شود که کودها در زمان استفاده به بهترین شکل ممکن عمل کنند و نیازهای گیاهان را تأمین نمایند.
- افزایش بازدهی: نگهداری کود های شیمیایی به افزایش عملکرد محصولات زراعی کمک می کند. این امر به کشاورزان این امکان را می دهد که با کیفیت و کمیت بیشتری محصولات خود را تولید کنند.
- کاهش خطر آلودگی محیطی: با نگهداری مناسب، از نشت و آلودگی کودها به خاک و منابع آب جلوگیری می شود. این موضوع به حفظ اکوسیستم و سلامت محیط زیست کمک می کند.
- کاهش خطرات بهداشتی: نگهداری صحیح از کودها می تواند از بروز حوادث ناخواسته و آسیب های بهداشتی برای کارگران جلوگیری نماید. این شامل جلوگیری از تماس با مواد شیمیایی خطرناک و جلوگیری از آتش سوزی است.
- کاهش هزینه های اضافی: با نگهداری درست، از خراب شدن و کاهش کارایی کودها جلوگیری می شود، که به صرفه جویی در هزینه های خرید مجدد و استفاده بهینه از منابع کمک می کند.
معرفی انواع کودها از نظر ساختار فیزیکی
کودهای شیمیایی در شکل و فرم های مختلفی ارائه می شوند. انواع کودها از نظر ساختار فیزیکی عبارتند از:
- کود گرانوله: کودهای گرانوله به صورت دانه های کوچک و متراکم تولید می شوند.
- کود کریستاله: این کودها به شکل بلورهای شفاف و کوچک عرضه می شوند. کودهای کریستاله مثل سولفات آمونیوم کریستاله، به سرعت در آب حل می شوند و مواد مغذی را در دسترس گیاهان قرار می دهند.
- کود پودری: کودهای پودری به صورت پودرهای ریز هستند که به راحتی در خاک حل می شوند. این کودها برای محلول پاشی یا به عنوان پوشش بر روی خاک استفاده می شوند.
- کود مایع: کودهای مایع به شکل محلول های غلیظ هستند که به راحتی قابل اسپری کردن یا افزودن به آب آبیاری می باشند. این کودها برای تأمین سریع مواد مغذی در مراحل حساس رشد گیاهان مناسبند.
- کود ژل دار: این کودها به صورت ژل های غلیظ تولید می شوند و معمولاً در سیستم های آبیاری قطره ای استفاده می شوند. کودهای ژل دار به تدریج مواد مغذی را آزاد می نمایند و از این رو به حفظ رطوبت خاک کمک می کنند.
شرایط مناسب نگهداری انواع کودها (از بایدهای مهم نگهداری کود شیمیایی)
دستورالعمل نگهداری کود های شیمیایی تا حد زیادی شباهت دارد. شرایط مناسب نگهداری کودهای گرانوله، کریستاله، پودری و مایع به شرح زیر است:
- محل خشک و خنک: کودهای شیمیایی باید در مکانی خشک و خنک نگهداری شوند تا از جذب رطوبت و ایجاد کلوخه جلوگیری شود.
- دور از نور مستقیم خورشید: قرار دادن کود در معرض نور مستقیم باعث تجزیه و کاهش کیفیت آن می شود. به این منظور کودها را در فضای سرپوشیده نگهداری می کنند.
- بسته بندی محکم: استفاده از کیسه ها یا ظروف مقاوم و غیرقابل نفوذ برای نگهداری کودها ضروری است. بسته بندی محکم و عایق رطوبت به حفظ کیفیت کود کمک می کند.
- فاصله از مواد شیمیایی: کودها باید از مواد شیمیایی و آتش زا فاصله داشته باشند تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
- تهویه مناسب: فضای نگهداری باید دارای تهویه مناسب باشد تا از تجمع رطوبت جلوگیری شود.
ترکیب ناخواسته کودها با مواد شیمیایی دیگر
به هیچ وجه کودهای شیمیایی را با مواد شیمیایی دیگری ترکیب نکنید. ترکیب ناخواسته کودها با مواد شیمیایی دیگر می تواند باعث واکنش های شیمیایی خطرناک شود که ممکن است گازهای سمی یا انفجار تولید کند. همچنین ترکیب کودها با مواد شیمیایی دیگر می تواند خواص و کارایی آن ها را تغییر دهد. تماس با ترکیبات شیمیایی ناشی از واکنش های ناخواسته می تواند آسیب های جدی به سلامت فرد و محیط زیست وارد کند. مشکلات تنفسی، پوستی و چشمی از جمله این اثرات هستند.
برای حفظ سلامت فردی و محیط زیست، همواره باید از ترکیب کودها با مواد شیمیایی غیرمجاز خودداری کرد و در صورت نیاز، از مشاوره متخصصان استفاده کرد.
به هیچ وجه کودها را در مکان مرطوب نگهداری نکنید! (از نبایدهای مهم نگهداری کود شیمیایی)
نگهداری کودها در مکان های مرطوب باعث بروز چند مشکل اساسی می شود:
- کلوخه شدن: رطوبت باعث کلوخه شدن کودهای گرانوله و پودری می شود. این امر توزیع یکنواخت آن ها در خاک را دشوار می کند و باعث کاهش کارایی این نوع کودها می شود.
- کاهش کیفیت: مواد مغذی موجود در برخی کودها در شرایط مرطوب تجزیه می شوند. این موضوع باعث کاهش کیفیت و اثربخشی کودها می شود. در بین انواع کودها، برخی از آن ها از جمله کودهای حاوی نیتروژن، نسبت به رطوبت حساس ترند.
- رشد میکروارگانیسم ها: مکان های مرطوب می توانند محیط مناسبی برای رشد باکتری ها و قارچ های غیرمفید فراهم کنند. این موجودات باعث فساد و آلودگی کود می شوند.
- افزایش دما: در مکان های مرطوب، معمولا دما نیز بیش تر است. بالا بودن دما تاثیرات منفی زیادی بر کودها دارد. دمای بالا باعث تجزیه سریع تر مواد مغذی کودها می شود. کودها حتما باید در مکان خشک، خنک و با تهویه مناسب نگهداری شوند. انتخاب انبارهای دارای دیوار و سقف عایق بندی شده می تواند از افزایش رطوبت جلوگیری کند. بسته بندی مناسب کودها و استفاده از مواد جاذب رطوبت یا دستگاه های رطوبت سنج به کشاورزان کمک می کند تا رطوبت را در انبار کنترل کنند.
برای جلوگیری از خیس شدن کودها و جذب رطوبت، باید بین منبع آب و محل نگهداری کودها فاصله معناداری باشد. از طرفی رعایت فاصله مناسب بین کودها و منابع آب (مانند چاه ها، نهرها و دریاچه ها) از نشت مواد مغذی و شیمیایی به آب و آلوده شدن منابع جلوگیری می کند.
از کودهای منقضی استفاده نکنید!
هنگام خرید کودهای شیمیایی، به تاریخ تولید و انقضای آن ها توجه کنید. بهتر است هنگام خرید کودی را تهیه کنید که تاریخ انقضای طولانی تری دارد. استفاده از کودهای منقضی به چند جهت توصیه نمی شود:
- در کودهای منقضی، مواد مغذی تجزیه می شود و کارایی کود به شدت کاهش پیدا می کند.
- کودهای منقضی به دلیل تغییرات شیمیایی یا فساد، محلی برای رشد باکتری ها و قارچ های مضر می شوند. این میکروارگانیسم ها می توانند به گیاهان آسیب بزنند.
- استفاده از کودهای منقضی می تواند باعث انتقال بیماری های گیاهی می شود. این مشکل به سایر محصولات نیز سرایت می کند.
- استفاده از کودهای بی کیفیت و منقضی باعث آلودگی خاک و منابع آب می شود. این موضوع تأثیرات بلندمدتی بر اکوسیستم دارد.
نتیجه می گیریم که استفاده از کودهای منقضی نه تنها می تواند به کاهش کیفیت محصولات زراعی منجر شود، بلکه خطرات بهداشتی و زیست محیطی نیز به همراه دارد. برای حفظ سلامت گیاهان و محیط زیست، همواره باید از کودهای تازه و با کیفیت استفاده کرد.
توجه به برچسب گذاری و تاریخ انقضا کودها
بر روی بسته بندی کودها، برچسب گذاری هایی شده که در آن اطلاعات دقیق و واضحی برای نگهداری، نحوه مصرف و انقضای کود ارائه می گردد. مهم ترین اطلاعات برچسب گذاری ها شامل موارد زیر است:
- ترکیبات شیمیایی: برچسب ها باید نوع مواد مغذی و درصدهای هر ماده را مشخص کنند. این اطلاعات به کشاورزان کمک می کنند تا کود مناسب برای نیازهای خاص محصولات خود را انتخاب کنند.
- روش استفاده: دستورالعمل های مربوط به نحوه استفاده و زمان استفاده از کود، بر روی کود درج می شود. این شامل میزان مورد نیاز و روش های کاربرد (مثل محلول پاشی یا پخش در خاک) است.
- نکات ایمنی: اطلاعات مربوط به ایمنی (مانند استفاده از دستکش و ماسک در زمان کار با کود) در برچسب درج می شود. تجهیزات محافظتی هنگام کار با کودها شامل دستکش های محافظ، ماسک یا فیلتر تنفسی، عینک ایمنی، لباس های محافظ، کفش های مناسب و دستگاه های شستشوی چشم و دست می باشد. استفاده از تجهیزات محافظتی هنگام کار با کودها به حفظ سلامت فرد و محیط کمک می کند.
- تاریخ انقضا کودها: تاریخ انقضا بر روی بسته بندی کودها نشان دهنده مدت زمان مؤثر بودن آن هاست. با گذشت زمان، مواد مغذی موجود در کودها تجزیه می شوند و کارایی شان را از دست می دهند. استفاده از کودهای منقضی می تواند تأثیر منفی بر رشد گیاهان داشته باشد. همچنین کودهای منقضی به دلیل تغییرات شیمیایی یا رشد میکروارگانیسم ها، خطرات بهداشتی ایجاد می کنند.
