دلایل افتادن و زردی برگ خیار چیست؟ (به همراه روش حل این مشکل)

نحوه پرورش اشتباه گیاه و رسیدگی نکردن به نیازهای گیاه، باعث بروز مشکلاتی در سلامت آن گیاه می شود. یکی از مشکلاتی که برای گیاه خیار به وجود می آید، زردی برگ خیار است. در صورت مواجه شدن با بوته خیاری که برگ هایش در حال زرد شدن است، باید بلافاصله به دنبال رفع مشکل باشید؛ چرا که این عارضه می تواند گسترش پیدا کرده و گیاه شما را نابود کند.
اگر می خواهید دلایل زرد شدن برگ خیار را بدانید ادامه این مطلب را مطالعه کنید. در این مطلب توضیح می دهیم که چگونه از زرد شدن برگ خیار بوته ای و گلخانه ای جلوگیری کنید.

دلایل اصلی زردی برگ خیار کدامند؟

زردی برگ در خیار می تواند به چند دلیل اتفاق بیفتد:

• گرما و نور خورشید: تابش بیش از حد نور خورشید باعث سوختگی برگ، قهوه ای شدن لبه برگ ها و زرد شدن برگ خیار می شود. اما این به آن معنا نیست که بوته خیار به نور نیاز ندارد. گیاه خیار در معرض گرما و نور خورشید رشد می کند؛ بنابراین محل کاشت خیار باید جایی باشد که به اندازه کافی نور به گیاهان برسد. بوته خیار حداقل 6 ساعت در روز نور مستقیم نیاز دارد. دمای مناسب برای حفظ سلامت بوته خیار 29-18 درجه سانتی گراد است.
• کمبود مواد مغذی در خاک: کمبود عناصر معدنی مثل نیتروژن، آهن و منیزیم باعث زردی برگ ها می شود. در شرایط کمبود مواد مغذی، نیاز است که کود مناسب به خاک اضافه شود. در کوددهی گیاه نباید افراط کرد؛ چرا که مصرف بی رویه کود باعث افزایش مواد مغذی و زرد شدن برگ ها می شود.
• استرس آبی: خیار جزو دسته گیاهانی است که آب زیادی نیاز دارد. کم آبی یا خشکی خاک می تواند عامل زردی و ریزش برگ خیار شود.از طرفی، آب دهی بیش از اندازه باعث پژمرده شدن برگ ها، زرد شدن و ریزش برگ می شود. داشتن یک روتین دقیق و منظم برای آبیاری زمین خیار، برای حفظ سلامت بوته ها ضروری است.
• آفات و بیماری ها: آفاتی مثل کنه ها و بیماری هایی مثل پوسیدگی ریشه می توانند باعث زرد شدن برگ ها شوند. در این موارد باید با مبارزه بیولوژیک و شیمیایی به مقابله با آفات و بیماری ها پرداخت. شته، کنه عنکبوتی، مگس سفید، لکه زاویه ای برگ، قارچ ساپروفیت، کپک پودری، قارچ فوزاریوم و آنتراکنوز، همگی از عوامل زردی برگ خیار هستند.
• سن برگ ها: با گذشت زمان، برگ های پایینی گیاه که سنشان بالاست زرد و پیر می شوند. این امر طبیعی است و نیاز به نگرانی ندارد.

کمبود چه مواد مغذی برگ خیار را زرد می کند؟

عامل اصلی سبز بودن برگ گیاهان، کلروفیل است. کاهش تولید کلروفیل، باعث می شود برگ های خیار به مرور زرد شوند. کلروفیل از طریق فتوسنتز در گیاه تولید می گردد و چندین ماده معدنی، تولید کلروفیل در گیاه را ممکن می کنند.
در پرورش خیار مهم است که از وجود میزان کافی و لازم مواد مغذی درون خاک آگاه باشید. می توانید این کار را با آزمایش کردن خاک قبل از کشت انجام دهید. در نتیجه می توانید متوجه شوید که چه ماده ای در خاک کم است و در این صورت می توانید برای رفع مشکل اقدام کنید.
به محض اینکه متوجه شدید برگ های خیار در حال زرد شدن هستند، به دنبال دلیل این موضوع باشید. چرا که با گذشت زمان، برگ های بیش تری زرد می شوند و روند درمان پیچیده تر می شود.

کمبود چند ماده معدنی اصلی می تواند باعث زرد شدن برگ های خیار شود:

• نیتروژن (N): نیتروژن نقش مهمی در رشد و سبزینگی برگ ها دارد. کمبود این ماده معدنی باعث زردی و کاهش رشد برگ ها می شود. در صورتی که کمبود نیتروژن خاک توسط کودهای نیتروژنی رفع نشود، گیاه به کلی نابود می شود. ابتدا برگ های پیر و سپس برگ های جوان تر زرد می شود. کل گیاه رنگ پریده می شود و رشد گیاه متوقف می شود. در صورت کمبود نیتروژن حتی محصول خیار هم بی کیفیت شده و کوتاه قد و خاردار می شود.
• آهن (Fe): آهن در تشکیل کلروفیل و فتوسنتز نقش مهمی دارد. کمبود این ماده باعث زردی بین رگبرگ ها و در نهایت زردی کل برگ می شود. در صورت کمبود آهن در گیاه، برگ ها سبز کمرنگ شده و در نهایت زرد می شوند. البته در کمبود آهن، رگبرگ ها سبز باقی می مانند. در نهایت اگر مشکل کمبود آهن رفع نشود، زردبرگی حتی قسمت های رگبرگ را نیز در بر می گیرد. عوامل مختلفی در کاهش آهن خاک تاثیر می گذارند. کمبود کلسیم، کمبود آهن را دوچندان می کند. عوامل دیگری مثل بالا بودن PH خاک، بالا بودن غلظت منیزیم، شرایط تهویه نامناسب، غرقاب شدن گیاه، سنگینی بافت خاک و مرگ ریشه ها همگی می توانند در کمبود آهن خاک تاثیر بگذارند.
• منیزیم (Mg): کمبود منگنز در خاکهای آهکی مثل شرایط ایران بسیار شایع است. خصوصا در کشت های بدون خاک یا هیدروپونیک وقتی محصول غذایی فاقد منگنز باشد. کمبود منیزیم در گیاه خیار ابتدا باعث زردی بین رگبرگ ها و سپس زردی کل برگ می شود. از نظر روند و نحوه زرد شدن برگ، کمبود آهن و کمبود منیزیم حالت مشابهی دارند. با این تفاوت که در کمبود آهن، اگر مشکل حل نشود رگبرگ ها هم به مرور زرد می شوند. اما در کمبود منیزیم رگبرگ همچنان سبز باقی می ماند.
• گوگرد (S): گوگرد نیز تا حدودی در سنتز کلروفیل دخالت دارد. کمبود این عنصر می تواند باعث رنگ پریدگی و زردی برگ گیاه خیار شود. در صورتی که گیاه کمبود نیتروژن و گوگرد داشته باشد، می توانید از کود سولفات آمونیوم برای رفع هر دو نیاز استفاده کنید. سولفات آمونیوم یک کود ازته کاربردی است که هم نیاز به نیتروژن و هم نیاز به گوگرد را رفع می کند.
• پتاسیم (K): پتاسیم نقش مهمی در مقاومت گیاه دارد. در زمان گلدهی، گیاه نیاز مبرمی به پتاسیم دارد. کمبود پتاسیم در خیار به صورت زرد شدن لبه و نوک برگ ها بروز می کند. اگر پتاسیم گیاه تامین نشود، این زردی کم کم تمام سطح برگ را می پوشاند. کمبود پتاسیم علائم خود را ابتدا از برگ های پیر نمود داده و سپس برگ های جوان تر درگیر می شوند. در صورت کمبود پتاسیم برگ های گیاه کوچکتر شده و زرد و سوخته می شوند.
• کلسیم (Ca): کلسیم نقش مهمی در ساختمان و حفظ پایداری سلول های گیاهی دارد. کمبود کلسیم در خیار به ندرت اتفاق می افتد؛ اما در شرایطی که رطوبت هوا زیاد باشد، ممکن است گیاه با کاهش کلسیم مواجه شود. حرکت کلسیم از برگ های پیرتر به سمت برگ های جوان است. در صورت کمبود کلسیم، علائم کمبود ابتدا در قسمت هایی بالایی و نوک بوته ظاهر می شود. کاهش کلسیم گیاه با بروز نقاط سفیدرنگ و شفاف بر روی نوک برگ و زرد برگی مشخص می شود. در این شرایط رگبرگ ها همچنان سبز باقی می مانند. در ادامه این نشانه ها می بینیم که برگ های جوان رشد نمی کنند و برگ های پیرتر به سمت پایین می افتند. کمبود کلسیم همچنین باعث رشد نکردن میوه و ضعیف ماندن میوه می شود.

روش های درمان زردی برگ خیار کدامند؟

برای درمان زردی برگ خیار، اول باید دلیل زردی را کشف کنید. برای تشخیص بهتر است از کارشناس کشاورزی کمک بگیرید. کارشناس با نمونه گیری از گیاه و بررسی علل زرد شدن برگ خیار، می تواند عامل اصلی این مشکل را تشخیص دهد. در این قسمت راهکارهای مهم برای رفع زردی برگ خیار را بررسی می کنیم.

زردی بر اثر شوک آبیاری:

بوته خیار رطوبت دوست است، اما رطوبت بیش از حد نیز باعث پوسیدگی ریشه و از بین رفتن گیاه می شود. رطوبت مناسب خاک برای پرورش خیار 85 در صد است. خشک شدن خاک و کم آبی خیار، از اصلی ترین دلایل زردی برگ و خشک شدن گیاه خیار است؛ بنابراین باید حتما یک برنامه ریزی دقیق برای آبیاری زمین خیار داشته باشید. با استفاده از آبیاری قطره ای از غرق آب شدن بوته ها جلوگیری می کنید. آبیاری قطره ای علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب، می تواند رطوبت ایده آلی را به خاک برساند.

زردی بر اثر تغییرات آب و هوا

دمای مطلوب برای پرورش خیار 32-10 درجه سانتی گراد است. همچنین دمای مطلوب برای فتوسنتز 32-25 درجه می باشد. در صورتی که محیط زندگی و کار شما معمولا بالاتر یا پایین تر از این دما است، بهتر است به سراغ پرورش صیفی جاتی مثل خیار نباشید. گیاه خیار نیاز به آفتاب دارد؛ بنابراین کشت خیار را در زمینی انجام دهید که سایه نباشد و بوته مستقیما در معرض آفتاب قرار بگیرد.

زردی بر اثر کوددهی زیاد

مصرف خودسرانه و بیش از حد کود می تواند باعث آسیب به گیاه و زردی برگ گیاه خیار شود. کوددهی خیار باید با توجه به مراحل مختلف رشد و بر اساس نیاز گیاه صورت بگیرد.

زردی بر اثر آفات و بیماری ها

اگر زردی برگ خیار در اثر آفات و بیماری ها به وجود آمده است، اول باید عامل مریضی را پیدا کنید. سپس با استفاده از آفت کش مخصوص به گیاه محلول پاشی کنید.

زردی بر اثر کمبود مواد مغذی

گیاهان برای رشد نیاز به منابعی مثل نیتروژن، آهن، کلسیم، منیزیم و… دارند. کمبود مواد مغذی در خاک، رشد گیاه و میوه را دچار مشکل می کند. برای بهبود کیفیت بوته خیار، جلوگیری از زردشدن یا مریضی برگ و افزایش محصول، باید زمین کشاورزی کوددهی شود.
خیار در مرحله رشد بیش ترین نیاز به نیتروژن و املاح را دارد. قبل از کاشت بذر، کمپوست یا کوددامی پوسیده به خاک خورانده می شود. اگر علائم کمبود نیتروژن و مواد مغذی بعد از رویش گیاه ظاهر شد، گیاه با کود مورد نیاز تغذیه می شود.
نحوه کوددهی در هر کود متفاوت است. برای مثال کود آهن از روش اسپری کردن محلول آهن روی برگ و افزودن آهن به شکل دانه در اطراف ریشه گیاه به گیاه اعمال می شود. برای تشخیص نیاز خاک، حتما از کارشناس کمک بگیرید. کارشناس کشاورزی با در نظر گرفتن وضعیت گیاه، بهترین کود معدنی یا طبیعی مورد نیاز زمین و نحوه کوددهی را تعیین می کند.

آیا برگ های زرد خیار نیاز به هرس دارند؟

برگ های زرد خیار معمولاً نیاز به هرس دارند. هرس کردن برگ های زرد باعث افزایش تهویه و جریان هوا در بوته خیار، جلوگیری از رشد قارچ ها، چرخش مناسب اکسیژن در گیاه، افزایش دریافت نور خورشید توسط بوته و بهبود ظاهر بوته می شود. بنابراین به طور کلی هرس منظم برگ های زرد خیار توصیه می شود.