
با این روش ها جلوی زرد شدن برگ گیاهان را بگیرید!
زرد شدن برگ ها یکی از اولین نشانه های وجود مشکل در گیاهان باغی و غیرباغی است. این مشکل می تواند ناشی از عوامل مختلفی مثل کمبود مواد غذایی، آبیاری نامناسب، نور کم و… باشد. تشخیص درست علت زرد شدن، اولین قدم برای جلوگیری از این مشکل است. در این مطلب رایج ترین علل زردی برگ گیاهان و درختان را توضیح می دهیم و روش های موثر برای جلوگیری از این مشکل را بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.
دلایل زرد شدن برگ گیاهان کدامند؟
کلروز (زرد شدن برگ گیاهان) در اثر تولید ناکافی کلروفیل توسط شاخ و برگ به وجود می آید. کلروفیل برای فتوسنتز ضروری است و باعث سبز ماندن برگ گیاهان و درختان می شود. دلایل مختلفی برای کلروز یا زردی برگ گیاهان وجود دارد. برای جلوگیری از بروز این مشکل، اول باید با دلایل زردی آشنا شوید. دلایل اصلی زرد شدن برگ گیاهان عبارت اند از:
- آبیاری زیاد یا کم
- نور ناکافی یا نور مستقیم بیش از حد
- کمبود مواد مغذی (مانند نیتروژن، آهن، منیزیم)
- بیماری ها و آفات
- استرس محیطی (مانند جابه جایی، تغییر دما یا رطوبت)
- چرخه طبیعی رشد گیاه (سن برگ)
- زهکشی نامناسب خاک

روش های جلوگیری از زرد شدن برگ گیاهان و حفظ سرسبزی آن ها
نور مورد نیاز گیاه را تامین کنید.
اغلب گیاهان برای تولید غذا و انرژی، رشد موثر و سالم ماندن، نیاز به دریافت نور کافی دارند. گیاه برای بهره وری مناسب، حداقل 8-6 ساعت در روز باید نور دریافت کند. کاشت گیاه در سایه یا قرار دادن گیاهان آپارتمانی در محیط کم نور، باعث زرد شدن برگ گیاهان می شود. از طرفی تابش بیش از حد نور خورشید می تواند باعث زرد شدن یا سوختگی برگ ها شود. برای جلوگیری از این مشکل، قبل از کاشت گیاه یا نهال، مطمئن شوید که محیط رشد مناسبی برای آن در نظر گرفته اید و گیاه در طول سال، نور کافی دریافت می کند. همچنین اگر شاخه های بالایی درخت مانع رسیدن نور به قسمت های پایینی می شوند، باید درخت را به روش اصولی هرس کنیم.
اگر گلدانی را در خانه و محل کار نگهداری می کنید، مطمئن شوید که نور به تمام قسمت های گیاه می رسد. برای این منظور گلدان را هفته ای یک بار بچرخانید تا همه برگ ها، دسترسی به نور طبیعی داشته باشند. اگر گلخانه یا محیط آپارتمان نورگیر نیست، استفاده از نور مصنوعی برای مراقبت از گیاهان توصیه می شود.
مواد مغذی مورد نیاز گیاه را تامین کنید.
کمبود هر یک از عناصر مغذی، تاثیر خاصی بر ظاهر گیاه می گذارد. برای آگاهی از علائم کمبود مواد مغذی در گیاهان، بر روی لینک کلیک کنید. کمبود عناصر معدنی مثل نیتروژن، آهن، منیزیم، گوگرد و کلسیم باعث زردی برگ ها می شود. در شرایط کمبود مواد مغذی، نیاز است که کود مناسب به خاک اضافه شود. الگوی چگونگی زرد شدن برگ ها می تواند تا حدودی تعیین کند که کدام ماده مغذی کمبود داشته است. برای مثال اگر برگ های قدیمی تر گیاه در حال زرد شدن هستند و برگ های جدید به سبز روشن تغییر رنگ داده اند، این موضوع می تواند نشانه کمبود ازت (نیتروژن) باشد.

نیتروژن نقش مهمی در رشد و سبزینگی برگ ها دارد. کمبود این ماده معدنی باعث زردی و کاهش رشد برگ ها می شود. در صورتی که کمبود نیتروژن خاک توسط کودهای نیتروژنی رفع نشود، گیاه به کلی نابود می شود. ابتدا برگ های پیر و سپس برگ های جوان تر زرد می شوند. کل گیاه رنگ پریده شده و رشد گیاه متوقف می شود. برای رفع این مشکل باید با استفاده از کودهای ازته، نیتروژن مورد نیاز گیاه را تامین کنید. یکی از بهترین کودهای ازته که از زرد شدن برگ های گیاهان پیشگیری می کند، کود سولفات امونیوم بارنو می باشد. با مصرف میزان صحیح این ماده مغذی، گیاهتان شاداب خواهد ماند. مطمئن ترین راه برای تشخیص میزان دقیق کودها، انجام آزمایش خاک است.
چگونگی انجام آزمایش خاک به این صورت است که نمونه هایی از خاک از قسمت های مختلف زمین برداشت شده و در آزمایشگاه بررسی می شود. به این ترتیب مشخص می شود که چه کودهایی و به چه میزانی، باید به درخت یا گیاه اعمال شوند. در کوددهی گیاه نباید افراط کرد؛ چرا که مصرف بی رویه کود باعث افزایش مواد مغذی و زرد شدن برگ ها می شود.
آبیاری کنترل شده انجام دهید.
گیاهان به اندازه کافی نیاز به آب و رطوبت دارند. آبیاری بیش از حد یا آبیاری کم، به گیاه آسیب زده و باعث زرد شدن برگ ها یا نابودی همیشگی گیاه می شود. وقتی گیاه آب کافی دریافت نمی کند، تعدادی از برگ ها می ریزند تا آب برای حفظ سلامت گیاه حفظ شود. در این شرایط عموما برگ ها قبل از ریزش زرد می شوند. از طرفی وقتی آبیاری زیادی داشته باشیم و خاک دارای زهکشی ضعیف باشد، ریشه در آب غرق شده و اکسیژن کافی دریافت نمی کند. در نتیجه ریشه گیاه پوسیده و برگ ها زرد می شوند.
برای جلوگیری از استرس آبی گیاه، باید رطوبت خاک کنترل شود. یک برنامه ریزی دقیق برای آبیاری گیاهان و درختان داشته باشید. بهترین روش آبیاری، آبیاری به روش قطره ای می باشد. آبیاری قطره ای علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب، می تواند رطوبت ایده آلی را به خاک برساند. اگر خاک زهکشی ضعیفی دارد، حتما بافت خاک را اصلاح کنید تا زهکشی بهتر شود. همچنین اگر خاک به سرعت آب از دست می دهد، نیاز به اصلاح ساختار خاک دارید.
برای جلوگیری از زرد شدن برگ گیاهان PH خاک را کنترل کنید.
خاک قلیایی می تواند باعث زرد شدن برگ گیاهان شود. در خاکی با pH بالا، آهن حلالیت کمتری داشته و کمتر در دسترس گیاه قرار می گیرد. در آزمایش خاک، مقدار pH مشخص می شود. در صورت بالا بودن pH خاک، باید با استفاده از کودهای حاوی گوگرد مثل سولفات آمونیوم، pH را کاهش دهید. به این ترتیب مواد غذایی به درستی در اختیار گیاه قرار گرفته و برگ ها و تنه گیاه سالم می مانند.

آفات و بیماری ها را کنترل کنید.
بیماری های برگی گیاهان، از عوامل زرد شدن و سوختگی برگ گیاهان هستند. آفاتی مثل کنه، مگس سفید، شپشک آردی، بیماری هایی قارچی و… می توانند باعث زرد شدن برگ های گیاهان شوند. اگر زردی در اثر آفات و بیماری ها به وجود آمده است، اول باید عامل مریضی را پیدا کنید. سپس با استفاده از آفت کش مخصوص به گیاه محلول پاشی کنید. گیاهانی که تحت استرس هستند اگر سمپاشی شوند، احتمال سوختگی در آن ها بیش تر است. برای سمپاشی روزی را انتخاب کنید که هوا بارانی یا گرم نباشد. روزهایی که هوا خنک و صاف است، برای سمپاشی مناسبند. در این شرایط آفت کش ها به سرعت روی گیاه خشک می شوند و گیاهسوزی رخ نمی دهد.
سن برگ را در نظر بگیرید.
با گذشت زمان، برگ های پایینی گیاه که سنشان بالاست زرد و پیر می شوند. این امر طبیعی است و نیازی به نگرانی نیست.

اهمیت تشخیص زودهنگام مشکل
مراقبت از گیاهان نیازمند توجه و دقت است. در این بخش، به نکات کلیدی برای مراقبت از گیاهان، از جمله آبیاری صحیح، تغذیه مناسب، کنترل آفات و بیماری ها و تنظیم شرایط محیطی اشاره کردیم. ایجاد یک روال منظم برای بررسی سلامت گیاهان، باعث شناسایی به موقع مشکلات گیاه می شود. شناسایی زودهنگام نشانه های زرد شدن برگ ها، باعث می شود که به موقع بتوانید جلوی مشکلات جدی تر را بگیرید. با تشخیص دلیل زرد شدن برگ، آن مشکل را رفع کرده و سلامت را به گیاه برمی گردانیم.
در صورت نداشتن علم و تجربه کافی، بهتر است از کارشناس کشاورزی یا کشاورز باتجربه مشورت بگیرید. کارشناس با بررسی نمونه برگ، می تواند عامل اصلی بروز مشکل را تشخیص دهد. بهتر است برگ های زرد هرس شوند و انرژی گیاه برای برگ های سالم باقی بماند. برگ های کاملاً زرد و خشک را با قیچی استریل جدا کنید. سپس با توجه به عامل زرد شدن برگ، روش مراقبتی لازم را اعمال کنید.