راز آبدار شدن پرتقال، نارنج و نارنگی در چیست؟

آبدار بودن میوه ها یکی از عوامل کلیدی در بازارپسند بودن آن ها است. میوه های آبدار نه تنها طعم بهتری دارند، بلکه از نظر تغذیه ای نیز مفیدتر هستند. در این مطلب راز آبدار شدن پرتقال، نارنج، لیمو و نارنگی را بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.

اهمیت آبدار بودن پرتقال و مرکبات

پرتقال و نارنگی از محبوب ترین میوه ها هستند که در فصل پاییز به بازار عرضه می شوند. طعم خوب و خواص زیاد این میوه ها، باعث شده تا سرانه مصرف مرکبات در جهان زیاد باشد. مرکبات سرشار از ویتامین سی و آنتی اکسیدان هستند و گزینه محبوبی برای بالا بردن سیستم ایمنی بدن به حساب می آیند. مصرف مرکبات برای جلوگیری از بیماری های ویروسی مفید است. این میوه ها همچنین در تولید آبمیوه، مربا، میوه خشک و… نیز کاربرد دارند.

آیا تا به حال شده است که میوه درختان مرکبات تان خشک و کم آب باشند؟ برخی کشاورزانی که باغ مرکبات دارند، با بی آب بودن لیمو، پرتقال و نارنگی مواجه می شوند. آبدار بودن میوه در ظاهر میوه، وزن میوه و بوی میوه تاثیر می گذارد. میوه های سنگین تر حاوی آب بیشتری هستند. همین باعث سود بیشتر کشاورز می شود. میوه هایی که پر آب هستند، پوستی شفاف و بدون لک دارند؛ این موضوع بازارپسندی میوه را افزایش می دهد. بنابراین اینکه باغداران بر روی آبدار بودن میوه ها تمرکز داشته باشند، سودآوری آن ها را افزایش می دهد.

برای اینکه میوه های مرکبات آبدار و خوش طعم باشند، باید ترکیبی از اقدامات از جمله انتخاب رقم مناسب، مدیریت باغ، تغذیه و آب رسانی صحیح صورت بگیرد. در ادامه این عوامل را بررسی می کنیم.

عوامل تأثیرگذار بر آبدار شدن پرتقال، نارنگی، نارنج و لیمو کدامند؟

کاشت ارقام مناسب

رقم های مرکبات در میزان شادابی میوه تفاوت زیادی دارند. اگر در حال احداث باغ مرکبات هستید یا می خواهید درختان قدیمی را با درختان جدید جایگزین کنید، ارقامی را انتخاب کنید که با منطقه شما سازگار هستند و به طور طبیعی و ژنتیکی آبدارترند.

شرایط اقلیمی و جغرافیایی

شرایط آب و هوایی و جغرافیایی نقش مهمی در آبدار شدن میوه ها دارند. مناطق گرم و مرطوب شرایط ایده آلی برای رشد میوه های آبدار فراهم می کنند. هوایی که رطوبت کمی دارد، باعث کاهش آب میوه و کوچک شدن اندازه میوه می شود.

مرکبات جزو میوه هایی هستند که به نور آفتاب نیاز زیادی دارند. برای آبدار بودن و باطراوت بودن میوه، درخت باید نور و گرمای زیادی دریافت کند. مرکبات نسبت به سرما حساسند. این درختان نمی توانند سرمای طاقت فرسا را تحمل کنند. بنابراین مناطق مرطوب و گرمسیر و نیمه گرمسیر برای کاشت درختان مرکبات مناسبند. هر چقدر درخت سرمای کمتری را در طول سال تجربه کرده باشد، در فصل بعدی میوه دهی، میوه های شیرین تر و آبدارتری تولید می کند.

نقش کوددهی و تغذیه در آبدار شدن پرتقال و مرکبات دیگر

از شرایط ضروری برای داشتن میوه های سالم و آبدار، تغذیه مناسب درختان است. برای پرتقال و سایر مرکبات، نیازهای تغذیه ای خاصی وجود دارد که باید به آن ها توجه شود:

• کودهای نیتروژنی: نیتروژن به رشد برگ و تولید کلروفیل کمک می کند. برگ های سالم و پرپشت انرژی بیشتری را برای فرآیند فتوسنتز جذب کرده و در نتیجه به تولید میوه های آبدار کمک می کنند. میزان مصرف نیتروژن باید دقیق باشد؛ تعادل در مصرف نیتروژن کلید آبداری مناسب میوه ها است.
• کود پتاسیم: پتاسیم مهم ترین عنصر برای آبدار شدن میوه و بهبود طعم آن است. پتاسیم با تنظیم فشار اسمزی سلول های میوه، باعث جذب بهتر آب می شود. کمبود عنصر پتاسیم باعث سفتی و خشکی گوشت میوه می گردد.
• کلسیم و منیزیم: این دو عنصر باعث افزایش استحکام بافت میوه و ماندگاری بیشتر آب در سلول ها می شوند. همچنین از ترک خوردن پوست میوه جلوگیری می کنند.
• ریز مغذی ها (مخصوصا روی و بور): عناصر میکرو برای بهبود گلدهی و تشکیل میوه های سالم ضروری اند. کمبود آنها باعث ریزش میوه های جوان و کاهش کیفیت میوه های باقی مانده می شود.

صرفا کود دادن به درخت نمی تواند تضمین کننده رشد مطلوب درخت باشد. برای افزایش کمیت و کیفیت میوه، کودها باید در زمان درست و به میزان دقیق مصرف شوند. برای تشخیص میزان نیاز هر باغ، باید آزمایش خاک انجام شود. سپس بر اساس کمبودها و شرایط خاک، باید برنامه کوددهی به مرکبات تنظیم شود.

نوع خاک

نوع خاک تأثیر زیادی بر کیفیت و آبداری میوه ها دارد. خاک باغ مرکبات بهتر است نیمه سبک با ترکیب ماسه و رس و کود ارگانیک باشد. زهکشی مناسب در باغ های مرکبات از اهمیت بالایی برخوردار است. خاکی که زهکشی مناسبی نداشته باشد، آب را درون خودش نگه می دارد و این موضوع منجر به پوسیدگی ریشه می شود.

مرکبات خاکی با PH حدودا 7 را ترجیح می دهند. پی اچ در محدوده 6-7.5 می تواند رشد مناسبی را فراهم کند. در خاک های قلیایی جذب عناصر غذایی کاهش می یابد و در نتیجه میوه خشک و بی آب می شود. در صورت قلیایی بودن خاک، با استفاده از سولفات آمونیوم بارنو می توان Ph را کاهش داد.

مدیریت آبیاری

آبیاری صحیح و کافی، به بهبود کیفیت میوه (مخصوصا آبدار شدن پرتقال و مرکبات) کمک می کند. آبیاری منظم و به موقع باعث می شود که میوه ها در حالت ایده آل رشد کنند. در فصل گرما آبیاری نسبت به قبل بیشتر می شود تا ریشه درختان همیشه رطوبت کافی را داشته باشند. با اینکه مرکبات همیشه باید مرطوب باشند، اما غرقابی شدن درختان منجر به آسیب به ریشه می شود. بهترین روش برای مدیریت رطوبت خاک، آبیاری قطره ای است. مالچ پاشی در اطراف درخت نیز می تواند به حفظ رطوبت خاک کمک کند.

سن درخت، فصل و جنس خاک تعیین کننده میزان آبیاری و فواصل آبیاری هستند. خاک رسی آب را بیشتر در خودش نگه می دارد؛ بنابراین فواصل آبیاری در چنین خاکی طولانی تر است.

هرس شاخه ها

هرس شاخه های اضافه باعث می شود که نور به میزان کافی به شاخه های بارده برسد. این موضوع باعث افزایش کیفیت میوه می شود. بهترین زمان برای هرس کردن درخت مرکبات، پس از برداشت میوه است.

آفات و بیماری ها (موانع درشتی و آبدار شدن پرتقال)

بیماری های قارچی و حشرات مخرب می توانند آب میوه را کاهش دهند. شناسایی به موقع و درمان صحیح، کلید حفظ آبداری و کیفیت میوه ها است. حذف برگ ها و شاخه های آسیب دیده و استفاده از سموم استاندارد، همراه با رعایت بهداشت باغ، از خسارت آفات جلوگیری می کند.

برداشت و پس از برداشت

برداشت میوه در زمان مناسب، در آبدار بودن میوه تاثیر زیادی دارد. میوه ای که در زمان مناسب برداشت می شود شادابی خود را حفظ می کند. بعد از برداشت، میوه باید در دما و شرایط فیزیکی مناسبی نگه داری شود تا رطوبتش را حفظ کند.

مراقبت های زمستانی، راز میوه های آبدار در فصول بعدی

درختان مرکبات، به ویژه پرتقال، در فصل سرما آسیب پذیرند و اگر در زمستان از آن ها به درستی مراقبت نشود، نه تنها احتمال سرمازدگی و خشکیدگی شاخه ها وجود دارد، بلکه میوه های سال بعد نیز کیفیت مطلوبی نخواهند داشت. زیرا سلامت ریشه و شاخه در زمستان، مستقیماً با قدرت جذب آب، عناصر غذایی و در نهایت میزان آب موجود در میوه ارتباط دارد.

اگر از ابتدا رقم مقاوم به سرما انتخاب شود، درخت در فصل زمستان کمتر دچار شوک حرارتی می شود. شوک های دمایی باعث آسیب به آوندها و کاهش توان انتقال آب در بهار می شوند. همچنین کاشت درختان در مکان هایی که از بادهای سرد در امان اند (مثلاً در شیب های جنوبی یا کنار بادشکن ها) کمک می کند تا درخت در فصل رشد، جریان آبی یکنواختی در بافت خود حفظ کند.

تغذیه متعادل در پاییز، مقاومت درخت را در برابر سرما افزایش می دهد و باعث تقویت بافت زنده گیاه می شود.
پتاسیم در این میان نقش کلیدی دارد؛ چون با تنظیم تعادل آب در سلول ها، در فصل رشد باعث جذب بهتر آب و در نهایت آبدارتر شدن میوه ها می شود. همچنین استفاده از آمینواسیدها قبل و بعد از سرما، از یخ زدگی سلول ها جلوگیری کرده و ساختار فیزیولوژیکی درخت را سالم نگه می دارد.